Türkiye'de gümrük sahalarında etkili düzen, güven ve denetimin sağlanması, uygunsuzluğa geçit verilmemesi amacıyla yürütülecek "Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele" programı için 2025 bütçesinden 6,4 milyar lira ödenek kullandırılması planlandı.

AA muhabirinin 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nden yaptığı derlemeye göre, Türkiye, kayıt dışı ekonomiyle mücadelesinde, gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzeninin bozulmasını önleyecek tedbirleri alma ve kaçakçılığa geçit vermeme hedefine devam edecek.

Bu kapsamda kaçakçılıkla mücadelede etkinliğin artırılması ile gümrüklü alanlarda asayişin sağlanması, giriş ve çıkışların her türlü suistimali önleyecek şekilde denetim altında tutulması planlandı.

Mevzuatın ve sistemlerin amacı dışında kullanımını engelleyecek denetim ve izleme mekanizmalarının, Milli Tarama Sistemleri (MİLTAR) gibi yerli ve milli imkanlarla üretilen yüksek teknolojiyi haiz sistemlerle entegrasyonunun geliştirilmesi amaçlandı.

Gümrük kaçakçılığıyla mücadelede özellikle dedektör köpek ve idarecilerinin sayısının artırılması, bunların dünya standartlarında eğitime tabi tutulması amacıyla uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliğine yönelik politikanın sürdürülmesi hedeflendi.

Uzun vadede kaçakçılıkla mücadelede kullanılan teknik sistemlerin yerli üretimine ağırlık verilmesine yönelik çalışmalar da öne çıktı.

Buna göre, MİLTAR-III Projesi kapsamında 2025-2027 döneminde yarı sabit, gezgin ve hayalet sistemlerle birlikte hibrit teknolojili tarama sistemlerinin üretimi, yapay zeka ve görüntü paylaşım ağı yazılımı, hızlandırıcı ve dedektörlerin de yerli olarak üretilmesi hedeflendi.

Söz konusu amaçlar doğrultusunda gümrük sahalarında, özellikle hızlı aramada etkili görev üstlenen, sayıları geçen yıl 245 olan dedektör köpeklerin, bu yılın sonunda 255'e yükseltilmesi, gelecek yılda aynı sayının korunması planlandı.

Kaçak eşya bazında uzmanlaşmış veri analiz ekip sayısının da yıl sonunda 33'e, 2025'te ise 36'ya çıkması öngörüldü.

Yasa dışı faaliyetlerin tespiti ve önlenmesi süreçlerinin daha etkin ve hızlı şekilde yürütülmesine katkı sağlayan teknik sistem ve ekipman sayısının ise yıl sonunda 2 bin 132 olması bekleniyor. Bu sayının gelecek yıl 2 bin 150'ye ulaştırılması hedeflendi.

Bu kapsamda yapılacak denetimlere de ağırlık verilmesi amaçlanıyor. Buna göre, 2023'te 492 yıllık denetim gerçekleştirilirken, bu sayının 2024 sonunda 3 bin 700'e ulaşması tasarlanıyor. 2025'te ise yıllık 3 bin 800 denetimin yapılması öngörüldü.

Söz konusu hedeflere ulaşmak için gelecek yılın bütçesinden 6 milyar 407 milyon 209 bin 562 lira kaynak ayrıldı.

AA