Nilgün Ersöz Tümer

İLK KADIN AVUKAT

7 Nisan 2023 Cuma Saat: 09:33

Türkiye’nin İlk Kadın Avukatının Hikayesi....

Türkiye’nin ilk kadın avukatı Süreyya Ağaoğlu’dur. 1925 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirir. Ankara’ya ailesinin yanına döner. Bir arkadaşı ile birlikte adalet bakanlığında staja başlar. Fakat bir sorunları vardır, öğle yemeği. Evleri bakanlığa uzaktır ve oraya gidemezler. Türkiye’nin bu ilk kadın avukatları ilk günler peynir ekmek ile öğle yemeklerini idare ederler. Fakat sonsuza dek peynir ekmek yiyemeyecekleri için, dönemin basın yayın genel müdürü olan Ahmet Ağaoğluna giderler.

Öğle yemeklerini İstanbul lokantasında yemek için izin isterler. Babası Ahmet Ağaoğlu bunda bir sakınca görmeyerek izin verir. Aslında o zamanlar yemek yenebilecek tek bir lokanta vardır oda İstanbul lokantasıdır. Sadece milletvekillerinin yemek yedeği bu lokantada, kadınların o zamana kadar yemek yedeği görülmemiştir. İki arkadaş ertesi gün öğle yemeğinde lokantaya gidip küçük bir bölümde yemeklerini yerler. Ahmet Ağaoğlu ve kızını tanıdıkları için hiç kimse yüzlerine karşı bir şey söylemez fakat arkalarından konuşmalar başlar. Şikayetler aynı gün dönemin başbakanı Rauf Bey’e iletilir. Kendisi de Ahmet Ağaolunu arayarak durumu anlatır.

Süreyya o aksam eve geldiğin Ahmet Bey kızına: “Başbakan Rauf Bey seninle arkadaşının lokantada yemek yediğiniz ve herkesin bunu konuştuğunu anlattı. Artık öğle yemeklerine bana gelin.” der. Süreyya çok üzülmüştür ama yapacağı bir şey de yoktur.

Bir kaç gün sonra Atatürk ve eşi Latife hanım, Ahmet Ağaoğluna misafirliğe giderler. Sohbet sırasında bu konu açılınca Süreyya bütün açıklığıyla durumu Atatürk’e anlatır. Onun kendisini destekleyeceğini ve anlayacağını düşünmektedir. Atatürk, “babanın da Rauf beyinde hakkı var” der. Süreyya hayal kırılığı ile ertesi gün bakanlıktaki odasında çalışırken bir yetkili telaşla gelir. “Süreyya hazırlan paşa seni yemeğe götürecekmiş.” der.

Süreyya şaşkınlık ve acele ile kapını önüne çıkar. Yanında bir milletvekili ve yaveri ile arabada oturan Atatürk, “Latife bugün seni öğle yemeğine bekliyor” der. Süreyya sevinç ile arabaya biner. Otomobil İstanbul lokantasının önünden geçerken Atatürk şoföre durmasını söyler. Bozüyük milletvekili Salih Bey telaşla yanlarına gelir. Atatürk herkesin duyacağı şekilde yüksek sesle: “Bugün Süreyya’yı bize götürüyorum ama yarından sonra öğle yemeklerini burada, lokantada yiyecek!” der.

Süreyya ne olup bittiğini daha sonra Latife hanımdan öğrenir. Latife hanım: “Paşa dün akşam bu lokanta olayına çok sinirlendi. Babanı senin yanında ezmek istemediği için belli etmedi. Eve gelince bir kaç millet vekilini arayarak, yarın mutlaka eşleriyle birlikte İstanbul lokantasına öğle yemeğine gitmelerini söyledi.” der. Durumu anlayan Süreyya Ağaoğlu, ertesi gün arkadaşı ile İstanbul lokantasına gittiğinde bir kaç milletvekilinin ve eşlerinin ilk kez orada olduklarını görür.

Atatürk ve Türkiye’nin ilk kadın avukatı Süreyya Ağaoğlu, kadınlarında tıpkı erkekler gibi bir lokantada yemek yiyebilmesine öncülük etmişlerdir.