Destekleme mi...?

"Fındığın merkezi neresidir?" diye kime sorsanız cevap Giresun'dur.  Ordu diye tarifleyen de çoktur.

Bu cevapları bizim, Karadeniz Bölgesi illerinde yaşayan insanlarımızın değil, damağına fındık lezzeti değmiş dünyanın herhangi  bir yerinde yaşayanın "Giresun, Ordu" dediğini görür, duyarsınız.

*

"Fındığın merkezi neresidir?" diye Google'a sorduğunuzda "Ordu" diye başlıyor yazmaya.

"Ordu 2,3 milyon dekar ile en fazla fındık üretim alanına sahip ildir. Ordu'yu 1,2 milyon dekar ile Giresun ve 936 bin dekar ile de Samsun takip etmektedir. 

*

"Fındığın başkenti neresidir?" derseniz Google'ın cevabı "Giresun"

*

"Fındığın ana yurdu neresi?" diye araştırırsanız ulaşılan bilgi yine bizim illerimizi işaret ediyor.

"Yaratılış kaynağı Çin olmasına karşın, fındığın anavatanı olarak Türkiye'nin Karadeniz kıyıları gösterilmektedir. Çin kaynaklarına göre fındığın, M.Ö 2838 yılında yetiştirildiği ifade edilmektedir." Deniliyor.

*

Gelin görün ki fındığın merkezi olmak, ilk yetiştiren, üreten olmak, fındığın başkenti diye adını kayıtlara yazdırmak yetmiyor.

Bir dönem ekilebilir ova arazilerde fındık dikilmesi, üretilmesi yasak olmasına rağmen bugün Karadeniz illerinin fındık üretimi kadar ülkemizin farklı farklı bölgelerinde, 36 ilimizde fındık üretiliyor.

Bu durum yetmezmiş gibi fındığın en çok çilesini çeken Karadeniz illerinin önüne geçerek fındık hakkında nihai sözü söyler noktasına gelmişler.

Özetle Ordulu'nun, Giresunlu'nun, Trabzonlu'nun ekmeğini elinden almışlar, ya da ortak olmuşlar.

Karadeniz Bölgesi'nin dağlarının eteklerinde ki sarp yamaçlarda toprağı yerinde tutan fındık düz ovalardakilerle eş değer tutuluyor.  Toprağa kuru ağacı dikseniz meyve verecek verimli taban arazilerde çiftçisine daha çok para kazandırma adına Ankara'da Giresunlu, Ordulu, Trabzonlu " ne der" diye kaale almadan destekleme uygulamasında değişikliğe gidiyorlar.

Yıllardır değişmeyen oranda dönüm başına verilen 170 liralık destekten vazgeçilip kilo başına destek verilmesi planlanıyor.

Bu demektir ki Sakarya, Düzce, Adapazarı, Terme, Çarşamba gibi taban arazilerde ucu bucağı gözükmeyen bahçelerde fındık üreten çiftçiler asıl sahiplerinden 15, 20 katı daha fazla destek elde edecekler.

Ordulu Giresunlu devletinden doğaya yaptığı katkıdan, köyünde kentinde sarp yamaçlarda yaşamayı garanti edip büyük kentlere göç etmeden fındık tarımı yaptığı için daha farklı bir destek beklerken ürettiği kadar destekle yetinmeyle karşı karşıya kalacaklar.

Sakarya'da ki Düzce'de ki, Adapazarı'nda ki çiftçi 15, 20 ton karşılığı destek parası alacakken Ordulu Giresunlu çitçiler ortalama bir ton üretimiyle devletinden destek görecekler.

*

Uygulamanın esasına bakacak olursak tarımsal alanda üretimin desteklenmesi doğru bir karar.

Üretmeden destek almak kişiyi tembelliğe götürür. Ama fındık söz konusu olduğunda Ordu, Giresun coğrafyasının üretme şartları ile taban arazilerde üretimin bir tutulması yanlıştır.

Ordulu, Giresunlu, Trabzonlu'ya köylerinde kalıp zor coğrafyadan göç etmediği, fındık tarımını sürdürerek toprağına sahip çıktığı, erozyonu önlemede katkıda bulunduğu için ürettiği her bir kilo fındık taban arazi çiftçilerinden iki kat fazla fiyatla satın alınıp desteklenmesi gerekirdi.

Ancak batılı zengin, çok kazanan çiftçilerin "lobi" faaliyetlerine yenilen fındığın "başkentli" çiftçi temsilcileri şimdi "nerede yanlış yaptık" diye düşünsünler.

*

Hafta içerisinde yeni destekleme şekli yerel basında şöyle yer aldı:

*

Fındıkta alan bazlı destek kalkıyor kiloya destek geliyor. Ordu, Giresun, Trabzonlu üreticiler endişeli...

Fındıkta alan bazlı destek ödemesi kalkıyor. TMO 2023

ürünü fındık fiyatı belirlerken "Bakanlığımızca üreticilerimize 2,7 TL/Kg destek ödemesi yapılacaktır. “açıklaması yapmıştı. Bu açıklamanın ne olduğuna kimse bir anlam verememişti. Açıklanan 2.7 TL destek fiyatı yeni yeni anlaşılmaya başlandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı fındıkta alan bazı destek yerine kilogram başı destekleme modeline geçiyor. 2023 yılı için düşünülen rakam kilo başı 2.7 TL. Bakanlık önümüzdeki hafta konuyu gündeme getirecek.

ORDU- TRABZON-GİRESUN’A BÜYÜK HAKSIZLIK

Tarım ve Orman Bakanlığı fındık üreticisine 9 yıldır dönüm başı 170 TL ödüyor. 170 TL’nin yükseltilmesi istenirken Bakanlık, doğrudan destek ödemesinden vazgeçip ürün başı ödeme yapmayı planlıyor.

Bunun ilgili ilk açıklama, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından fındık alım fiyatı açıklanırken gündeme gelmişti. Erdoğan, alım fiyatına ilave olarak üreticiye 2.7 TL/kg destek verileceğini ifade etmişti.

TMO tarafından yapılan açıklamada da “Bakanlığımızca üreticilerimize 2.7 TL/Kg destek ödemesi yapılacaktır. “denilmişti.

Tarım ve Orman Bakanlığı fındık üreticilerine ne kadar fındık üretirlerse o kadar destek vermiş olacak.

Fındık üreticilerinin tamamına kilogram başı 2.7 TL destek verilirse Ordu ve Giresun üreticileri bundan zarar görecek.

Ordu, Trabzon ve Giresun’da eğimli dik arazilerde ortalama dönüm başı 100 ile 115 kilogram fındık alınıyor. Samsun , Sakarya ve Düzce’de düz ovalarda dönüm başı 180 kilogramın üzerinde fındık elde ediliyor.

Ordu , Trabzon ve Giresunlu üreticiler, dönüm başı ortalama 250 ile 300 TL arasında destek alabilecek. Samsun, Sakarya, Düzce gibi düz ovada fındık yetiştiren üreticiler ise dönüm başı 350-450 TL destek almış olacak.

Eğimli ve düz arazide fındık yetiştirenlere aynı destek verilmesi halinde Ordu ile Giresunlu fındık üreticilerinin daha büyük mağduriyetler yaşayacağı belirtiliyor.

ORDU -GİRESUN-TRABZON ÖZEL DESTEKLENMELİ

Ordu’da fındık ihracatçısı Şenocak Gıda’nın Sahibi Cem Şenocak, daha önce sık sık Ordu , Trabzon ve Giresunlu fındık üreticilerinin diğer illerdeki üreticilerden farklı desteklenmesini önermişti.Şenocak, eğimli ve dik arazilerde, düz ovalara göre verimin düşük olduğuna dikkat çekmişti. (Ordu Gazete com)