Aile İçi İletişim Nasıl Olmalı !

İletişim günlük hayatın ayrılmaz bir parçası olduğu için tam ve etkili bir iletişim aile fonksiyonunun temelini oluşturur.

Ailede sağlıklı iletişimin varlığı, aile üyelerinin birbirlerini anlamalarını sağlayarak aralarındaki bağı güçlendirir.

Bu sağlıklı iletişimin var olması, aile bireylerinin diğer kişilerle olan ilişkilerini de pozitif anlamda etkiler.

Ailede gerek eşler , gerekse anne-baba ve çocuk arasındaki iletişim karşılıklı, yani iki yönlü olmalıdır.

Eşlerden birinin sürekli anlatıcı, diğerinin ise sürekli dinleyici olduğu iletişim ortamı, dengesiz ve sağlıksız iletişimin varlığını gösterir. Ayrıca, çocuğun bütün duygu ve düşüncelerini ebeveynlerine özgürce ifade edebilmesi gerekir.

Anne-baba daha çok konuşuyorken çocuk dinliyor ve kendini ifade edemiyorsa, kendini ifade etme becerisini geliştirmediği gibi onun hakkında da bilgi edinemezsiniz. Çocuğun merak ettiği bir konuyu anne babasına sorması duruma göre onu bazı tehlikelerden koruyabilir.

Aile içi iletişimde dikkat edilmesi gereken bir diğer hususta, iletişimde üçgenlemeden kaçınmaktır. Yani , anne baba kendi içerisinde bir durum ya da tartışma yaşadığında buna çocuğu dahil etmemeli . Yahut ebeveynlerden biri ile çocuk bir tartışma yaşıyorsa , buna diğer ebeveyni dahil olmamalıdır. Aksi takdirde üçlenen kişide suçluluk , çaresizlik , öfke gibi duygular meydana gelebilir.

Aile bireyleri arasında özsaygıyı koruyucu iletişim şekli benimsenmelidir .Özsaygı , her insanın kendine verdiği değer ve önem olarak tanımlanır.İnsanın özsaygısı , diğer insanların o bireye yönelik davranışlarından etkilenebilir. Örneğin : “Şu lanet olası sandalyeyi oradan kaldır ! “ ifadesi ile “ Şu sandalyeyi oradan kaldırır mısın ?” İfadelerini değerlendirecek olursak birinci ifade şeklini kişi , özsaygısına saldırı olarak algılar.Bu sebeple iletişimde daha özenli olmak gerekir .

Aile bireyleri arasında birbiri ile çelişen konuşmalar ve mesajlar özellikle aile ortamında belirsizliğe ve güvensizliğe yol açar . Eşlerin birbirlerini sevdiklerini söyleyip bunu davranışlarına yansıtmaması , ilgisiz ve özensiz davranması , gerekli zamanı ayırmaması belirsizlik , güvensizlik ve akabinde huzursuzluğa yol açabilir . Bir diğer örnekse ailenin çocuğa sigaranın zararlı olduğunu söyleyip kendileri içiyorsa bu çocukta çelişkiye sebep olur . Bu durum çocuğu daha fazla sigaraya meyilli hale getirebilir.

Aile içi iletişimde bir diğer önemli konu önyargılardır.Duygu ve düşüncelerin uygun şekilde ifade edildiği ve açık iletişimle paylaşıldığı ailelerde önyargıya yer verilmez.

Aile içi iletişimde dikkat edilmesi gereken önemli bir konu da ittifaklardır. Örneğin ; anne ile çocuk arasında babaya karşı ittifak kurulabilir .Özellikle sert, her şeyi eleştiren , mükemmeliyetçi bir baba ve koruyucu bir anne söz konusu ise çocukla anne arasında bir ittifak oluşur. Bu durum ittifaka karşı olan tarafta yalnızlık ve dışlanmış hissine sebep olup hırçınlaşmasın yol açar.

İttifak içinde olan anne çocuk arasında ise zamanla sınırlar kaybolur. Bu durum özellikle çocuk açısından zordur.Hem anne hem babaya bağlanması gerekirken , yalnız bir tarafa bağlanması diğer tarafa soğukluk ve suçluluk hissetmesine yol açar.

Diğer yandan anne baba arasında da çocuğa karşı bir ittifak olmamalıdır. Anne babanın çocuk eğitiminde söz birliği etmesi gerekir.Çocuğu karşılarına alarak bir ittifak kurmaları ile çocuk kendini yalnız ve çaresiz hissedebilir.

Aile içi iletişimin sağlıklı olduğu ailelerde duygusal bağlar güçlü , problem çözme becerileri gelişmiş , karşılıklı güven duyulan , stres ve gerginliğin az olduğu görülür.