Nuri Kahraman

ÖNÜMÜZ ÎTİKÂF; SONUMUZ ODDAN NECÂT...

1 Nisan 2024 Pazartesi Saat: 12:16

Ramazan'ın zenginliklerinden olan TERÂVÎH'ten sonra en kuvvetli sünnetlerden birisi de, ÎTİKÂF'tır. Çok önemli, insana rûhî derinlik, mânevî zenginlik, ahlâkî dinginlik kazandıran bu ibâdeti düşünenler, son on güne gireceğimiz Cumartesi akşamı hazırlıklarıyla berâber camideki yerlerini almak durumundalar.

BAŞTA GAZZE ve DOĞU TÜRKİSTAN

Efendimiz SAV in HİRA ve Veli kulların seyr u sülukta yaşadıkları inzivâ ve tefekkür süreçlerinin benzeri şekil ve kemâl niyeti ve de keyfiyetiyle îtikâfa girip MÛTEKİF sıfatı kazanacak kardeşlerimizi şimdiden tebrikle berâber bizleri, özellikle de GAZZE ve DOĞU TÜRKİSTAN ile tüm mazlum kardeşlerimizi duâdan unutmamaları dileğiyle kendilerine bol istifadeli bir derinlik süreci diliyoruz.

MEN LEM YEZUK, BİLMEZ YAZIK!

Îtikâfın güzellikleri anlatılmakla, boyutu yorumlamakla bitmez. Zâten ancak yaşayanlar gerçekliğine vâkıf olabilirler. Onun için biz bu gün bilgilendirme mâhiyetinde genel bir anlatımda bulunacağız.

İKTİBAS DEYİNCE; İSLÂM ve İHSAN

Yazıyı hazırlarken, dînî bakımdan her yönüyle güvendiğim İSLÂM ve İHSAN sayfasından yararlandığımı belirtmek isterim. Kendilerine çok teşekkür ediyor, sizleri ilgili açıklamalarla başbaşa bırakıyoruz, buyrun inşâllâh bakalım:

KELİME ve TERİM OLARAK ÌTİKÂF

İşe ÎTİKÂF kelimesini irdelemekle başlıyıruz: ÎTİKÂF Sözlükte “hapsetmek, alıkoymak; bir yere yerleşmek, oraya bağlanıp kalmak” anlamlarındaki AKF kökünden türeyen İ'TİKÂF, bu mânaları yanında kişinin kendisini sıradan davranışlardan uzak tutmasını, fıkıh terimi olarak da ibadet amacıyla ve belirli bir şekilde camide kalmasını ifade eder.

ÎTİKÂFIN ISTILÂH MÂNÂSI?

İtikâf, bir mescitte ibadet niyetiyle ve belirli kurallara uyarak inzivaya çekilmek, yâni Ramazan’ın son on gününde dünya işleriyle ilgiyi kesip camiye kapanarak ibadetle uğraşmaya denir. Peygamber (s.a.s.) Efendimiz’in de son on günde itikafa girdiğine dair birçok hadis-i şerif mevcuttur.

ÎTİKÂF'A NE ZAMAN GİRİLİR?

Hadis kaynakları Hz. Peygamber’in -sallallahu aleyhi ve sellem- Medine’ye hicretten sonra her yıl Ramazan’ın son on gününde itikâfa çekildiğini, hanımlarının da genelde Resûl-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- ile birlikte itikâf yaptığını nakleder. (Buhârî, “İ‘tikâf”, 3; Müslim, “Hayz”, 6; Tirmizî, “Savm”, 80)

SENENİN SEHERİ, İHTİMÂMIN DEĞERİ

İslâmî tebliğ belli bir seviyeye gelip Medîne döneminde oruç farz kılındığında Resûlullah (s.a.s.), en faziletli ay olan ve senenin seheri mevkiindeki Ramazan-ı Şerif’te ibadet ve hayırlarını daha da artırdı. 

HATTÂ 2. ON GÜN!

Hatta ikinci on gününü tamamen ibadete ayırmaya başladı. Kadir Gecesi’nin Ramazan’ın son on gününde olduğu ağırlık kazanınca, Allah Resûlü de itikâflarını bu günlerde yapmaya başladı. (Buhârî, İtikâf, 1)

TÜRK ÇADIRI, ÎTİKÂF HATIRI

“Resûlullah mescitte keçeden yapılmış küçük bir Türk çadırında itikâfa girerdi.” (Müslim, Sıyâm, 215; İbni Mâce, Sıyâm, 62)

Hz. Aişe’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.s.), vefat edinceye kadar Ramazan’ın son on gününde itikâfa girmiştir. Vefatından sonra eşleri itikâfa girmeye devam ettiler. (Buhârî, İtikâf 1; Müslim, İtikâf 5.)

PEYGÂMBER EFENDİMİZİN ÎTİKÂFI

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimizin Ramazan’ın son on gününde daha fazla ibadet ettiği bilinmektedir. Ayşe vâlidemizin belirttiğine göre Resûl-i Ekrem Ramazan’ın son on gününe girildiğinde bütün geceyi ihya eder; ailesini uyandırır ve kadınlardan ayrı kalırdı.

ÎTİKÂFA GİRMENİN HÜKMÜ VE ZAMÂNI

Hz. Peygamber’in -sallallahu aleyhi ve sellem- bu tatbikatından hareketle âlimler, oruçlunun özellikle Ramazan’ın son on gününde itikâfa girmesini müstehap kabul etmişlerdir. 

KİFÂÎ MÜEKKED SÜNNET

Hatta Hanefîler, Hz. Peygamber’in -sallallahu aleyhi ve sellem- bunu devamlı yapmış olmasından hareketle itikâfı kifâî nitelikte müekked sünnet saymıştır. İtikâf bir ibadet nevi olduğundan itikâfa girenin mükellef olması, itikâfa bir mescitte girmesi ve niyet etmesi gerekli görülür. Kadınlar evlerinin bir odasında itikâfa girerler.

ÎTİKÂFIN FAYDALARI

İtikâfa girmek, nefsi yasaklardan korumada daha etkili bir yöntem olduğu gibi, Ramazan'ın son on gününde olması tahmin edilen Kadir gecesine rastlama imkânı ve umudunu da arttırır.

UZLET ve TEFEKKÜR İHTİYÂCI

İtikâf, insanı dünyevî meşgalelerden uzaklaştırıp daha fazla ibadete vesile olması yanında, genel anlamda hayatın anlamı üzerinde tefekkür etme imkânı da sağlar. İnsanların zaman zaman böyle derin tefekküre ihtiyacı vardır. İtikâf bu tefekkürü gerçekleştirmek için bir fırsat olarak kullanılabilir.

NASIL YAPILIR? - NELER YAPILIR?

İtikâf yapmak isteyen kişi, itikâf niyetiyle mescit veya mescit hükmündeki bir yerde kalmaya başlayarak itikâfa girmiş olur. Vaktini namaz, Kur’ân tilâveti, dua, zikir ve tefekkür gibi ibadet ve taatlerle veya dinî bilgi ve kültürünü artıracak sohbet ve okumalarla değerlendirir. 

ZARÛRET HÂLİNDE ÇIKABİLİR

Doğal ihtiyaçlarını gidermek için mescidi meşgul etmeyecek ve kirletmeyecek şeyleri mescide getirebilir. Mescitte yer, içer ve orada istirahat eder. Mescidin içinde giderilmesi mümkün olmayan zarurî ve doğal ihtiyaçları için dışarı çıkabilir.

VÂCİP OLANLARIN AHKÂMI FARKLI)*

Ancak ihtiyacını giderdikten sonra hemen itikâf mahalline geri döner. Nafile itikâflar dışarıya çıkmakla bozulmaz. Ancak vacip itikâflar, zorunlu ihtiyaçlar dışında itikâf mahallinin terk edilmesiyle bozulur. 

SÜREDE MUHAYYERLİK VAR

Tercih edilen görüşe göre, itikâfın asgarî süresi için bir sınır konmamıştır. Bu bakımdan bir mescidi ziyaret eden kişi, bu ziyaret süresinde bile itikâfa niyet edebilir.

(Kaynak: İslam İlmihali 1, TDV Yayınları)

*DÜNYÂ CEBİMİZDE, REHÂVET HEPİMİZDE!

Girecekler için pratik, sonra düşünenler için ilgi ve bilgi olması bağlamında işlemeye çalıştığımız ÎTİKÂF konusu özellikle dünyânın cebimizde taşıyacak kadar bize musallat olduğu bir zamanda hem kendimiz hem de mâneviyatımız noktasında çok önemli bir ibâdettir. 

NİYET, ES'-SALÂT, ÂKIBET ODDAN NECÂT!

Rabbimiz herkese ömründe bir defâ da olsa nasîp eylesin diyor, fayda ve boyutlarını îfâdeden âciz olduğumuz kazanımları, en azından fenâ kapıldığımız gündem girdâbından bizleri çekip-çıkartarak kendimize getirmesi bağlamında îtikâf konusunu herkese tavsiye ediyor, 

RAHMET, MAĞFİRET, BERAT

Reyyân kapısı hayâliyle gönüllerimizde ağırladığımız Ramazan'ın Rahmet  ve Mağfiret eşiklerinin ardından meseleyi ODDAN NECÂT beratıyla netîcelendirmeyi lûtfetmesi niyâzıyla Rabbimize yalvarıyor, 

ÎTİKÂF HAYÂLİ, KURBİYET GERÇEĞİ

kendisine kurbiyet kazandıracak îtikâfa gireceklere muvaffakiyetler, girmeyenlere de o gâye-yi hayâlle ömür geçirip sevdikleriyle berâber Efendimiz SAV in komşuluğunda buluşmalar ihsân buyurması temennîsiyle cümleye sevgiler-saygılar sunuyoruz wes'selâm...