Bilinen tarihi Eski Mısır’a dayanan evlilik kavramı , geçmişten günümüze birçok kültürde yer alan,süreç içinde değişen ancak yine de toplumda yer alan bir ilişki çeşididir.

Evliliği etkileyen bir çok faktörden biri “ aşktır”. Aşk hakkında farklı tanımlar yapılıp farklı kuramlar oluşturulmuştur.Aşka dair tanımlar ve kuramların bu kadar farklılık göstermesi bireylerin yaşadığı tecrübeler , bunların dışa vuruluşundaki farklılıklardan kaynaklanır.Bunlardan bir tanesi Lee’nin “ Aşk Kuramıdır”. Lee, aşkın öğrenilebilen bir kavram olduğundan, bu öğrenmenin de bireyin hayatı boyunca devam eden bir öğrenme olduğundan bahseder. Lee’ ye göre aşkın öğrenilmesi ebeveynlerden , arkadaşlardan , kültürden ve içinde yaşanılan toplumdan etkilenir . Dolayısıyla aşk her birey için ayrı bir anlama sahiptir .Bir bireyin yaşadığı her aşk , partnerine ve ilişkinin özelliklerine göre değişebilir, yani aşk biçimi aynı birey için de olsa her ilişki için biriciktir.

Aşkın mutlu bir evliliğin anahtarı olduğu , birbirine aşık çift tarafından kabul edilse de ne yazık ki “ Aşkın gözü kördür “ tabiri gayet gerçekçidir. Aşık olduğunda insan beyninin duygularla ilgili bölümü kontrolü ele alır. Mantık , analiz , akıl yürütme gibi entellektüel işlevlerimizden sorumlu kısım ise adeta devre dışı kalır . İnsan bu gibi durumda bilinç daralması yaşar ve bunun sonucunda evlilik gibi istikrarlı ve ömür boyu sürmesi istenen bir ilişkinin gerektirdiği pek çok faktör farkedilemeyebilir veya bir miktar farkedilse bile dikkate alınmayabilir.

İki kişinin kendi arasındaki duygusal uyum , cinsel uyum , anlaşmazlıkları çözme becerileri , hayatları ile ilgili konulardaki beklentiler, karar alma becerileri , manevi değerler ve inançlar konusunda saygı ve anlayış , ailelerle ilişkilerde uyum , evlilikte bütçe yönetimi , roller, iş bölümleri , çocuk yapma ve çocuk sayısı , kariyer hedefleri gibi konularda anlaşma içinde olmaları önemlidir.

Uyum demek , her konuda benzerlik içinde olmak anlamına gelmez . Farklılıklara saygıyla yaklaşarak kabul etmek , hatta ayrışan noktaları bir zenginlik olarak görüp kullanabilmekte uyumu sağlayabilir.Ancak benzer olmak evliliği yürütmede işleri kolaylaştırır.Benzer bir çok özellik sürtüşmelerin az , doyumun fazla olmasını sağlayabilir.

Bir çiftin uyumluluğunu sağlayan en önemli faktörlerden biri çift arasındaki sağlıklı ve etkili iletişimin sağlanıyor olmasıdır.Evli çiftler arasında iletişim becerilerinin iyi olması evlilik doyumu ve mutluluk seviyesini arttırır.

Son olarak evlilik ilişkisinde çiftler arasında empatinin var olması ilişkinin pozitif ilerlemesini sağlayan bir etkendir.Çiftlerde çatışmaları empatinin çözebildiği , evlilikte uyum ve huzuru arttırdığı görülmüştür.